Inleiding ontwerpen formulier

Een goed ontworpen formulier is een efficiënte manier van informatie overbrengen en kan zowel de verzender als ontvanger tijd, frustratie en kosten besparen.

Een formulier past binnen een bredere context en proces van de gebruiker. Een gebruiker komt niet voor een formulier naar jouw website, maar wat zich aan de andere kant hiervan bevindt; bijvoorbeeld een antwoord op een vraag, een besteld product of een ingelogde staat. Een formulier vormt een barrière tussen gebruikers en hun doel, het moet daarom zo duidelijk en simpel mogelijk zijn dit doel te bereiken.

Bij iedere stap in het maken van een formulier dien je altijd de doelgroep maar ook het doel van het formulier voor ogen te houden.

Verschillende disciplines zijn nodig om een duidelijk en succesvol formulier te maken; o.a. tekstschrijvers, ontwerpers, ontwikkelaars en wetsanalysten. Zorg dat deze rollen tijdens alle relavante stadia van het ontwikkel proces van een formulier betrokken zijn.

Definitie van een formulier

Een formulier is een in oplage of elektronisch aangemaakt invulmodel ten diensten van een gegeven procedure, ingericht om gegevens uniform, systematisch en volledig te kunnen vastleggen (invullen en aanvullen), lezen, bewerken, transporteren, reproduceren, opbergen
en opzoeken. (Bron: NEN 3516 – 1988).

Echter, tijden veranderen maar de essentie niet.

Een formulier is ieder stukje papier of een digitaal document waar je een instructie op vastlegt die een ander moet verwerken om een proces goed te laten verlopen. Een formulier wat digitaal wordt verspreid kan het achterliggende proces nog verder vereenvoudigen of aanvullen. Zeker bij beeldscherm- of web weergave is ergonomie en weergave met huisstijl-elementen van essentieel belang.

Checklist ontwerpen van een slim digitaal formulier

Het software programma is ondergeschikt aan het ontwerp van een formulier.

Het ontwerpen van formulieren volgens de WCAG richtlijnen vergt een goed ontwerpsysteem. Het gebruik van Design Tokens zie je steeds meer en kan een steentje bijdragen om dit zo makkelijk mogelijk te maken zodat het gebruikt kan worden in andere systemen.
Als basis voor formulieren gebruik ik de HTML 5 (WCAG) standaarden en gebruik ook de Aria attributen zoals ze door de MDN zijn beschrijven.
Zo blijft de code clean en kun je voor de global colors gebruik maken van de design tokens volgens het lightning principe.

Lees ook de ontwerprichtlijnen voor formulieren en maak gebruik van de checklist als je gaat ontwerpen. De checklist is een best-practice die ik al jaren gebruik.

Skip form
Step X of Y

Stap 1 Voorbereiding

In de voorbereidingsstap begin je met het kritisch kijken naar het formulier, voordat je direct gaat ontwerpen. Er komt bij een slim en toegankelijk formulier best wel wat bij kijken. Een slim en toegankelijk formulier bouw je niet zomaar. Ik geeft hieronder in deze checklist aan waar je rekening mee moet houden.

Je krijgt te maken met de volgende vragen:

1. Grote wijziging in formulier of nieuw formulier *
2.1 Is er al een ander formulier in gebruik met een soortgelijk doel. (optional)
Beschrijf hier kort wat het doel is of voeg een functioneel ontwerp toe.
Beschrijf dit eventueel in een bijlage en voeg deze toe.
1d. Voeg eventueel een bijlage bij. (optional)
Beschrijf hier kort wat het doel is of voeg een functioneel ontwerp toe.
Beschrijf hier kort wat het doel is of voeg een functioneel ontwerp toe.
Step X of Y

Stap 2. Zijn er bestaande formulieren en kan er worden hergebruikt.

2.3 Kan het bestaande formulier worden aangepast of kunnen er gegevens worden overgenomen. (optional)
2.5 Voeg bestanden bij van bestaande documenten (optional)
The file must not be bigger than 5 MB.
2.5 Zijn er aanpassingen nodig in administratieve processen of wetgeving (optional)
Step X of Y

Stap 3. Beschrijf hier de wijzigingen van het proces of wetgeving of voeg een bijlage bij.

3.1 Upload een document (optional)

The phone number can only consist of numbers and the following characters: + ( ) – /
Step X of Y

Stap 4. Samenvatting formulier.

rb_soort_form

rb_ander_formulier_in_gebruik

txt_grote_wijziging

txt_wijziging_in_kleine_componenten

txt_nieuw_formulier_ontwerpen

txt_andere_formulieren_in_omloop

rb_bestaande_gegevens_overnemen

txt_processen_wetgeving

txt_eigenaren

txt_procesbeschrijving

upload_form_idea

 Save as PDF